تحلیل اکتشافی داده های فضایی ازدواج در نواحی روستایی ایران

Authors

حسنعلی فرجی سبکبار

منصور رضاعلی

محمد صادقی

مهرانگیز رضایی

abstract

ازدواج، یکی از وقایع حیاتی در هر جامعه محسوب می­شود که اثری مستقیم بر ساخت، ترکیب و تحول­های جمعیتی آن سرزمین دارد. شناخت الگوهای فضایی ازدواج، به برنامه­ریزی فضایی و پایش تحول­های آتی سرزمین کمک می­کند. سؤال محوری پژوهش این است که الگوهای فضایی ازدواج در ایران چیست و از چه روندهایی تبعیت می­کند. برای انجام پژوهش از روش اکتشافی داده­های مکانی استفاده شده است. تحلیل اکتشافی داده­های فضایی، بسط تحلیل داده­های اکتشافی بر داده­های فضایی است. اهداف esda بیشتر توصیفی است تا اثباتی و به دنبال کشف و شناسایی الگوهای فضایی است. برای شناخت الگوها و روندهای فضایی با کمک آمار فضایی، میانگین متحرک فضایی و روندهای فضایی محاسبه و تبدیل به نقشه شده است. میانگین متحرک فضایی، برگرفته از سری­های زمانی است و به کمک ماتریس وزن جغرافیایی محاسبه می­شود. یافته­های پژوهش، نابرابری­های فضایی در الگوی ازدواج را در نواحی روستایی کشور نشان می­دهد. روندهای فضایی، از سلسله­مراتب فضایی تأثیر می­پذیرند. در نمونه­های با رتبة کوچک k=6 روندهای عمومی وجود ندارد و با افزایش مقدار k (تعداد همسایه­های هر واحد فضایی)، الگوی روندهای فضایی تغییر می­کنند؛ بدین­ترتیب که ابتدا روندهای محلی پیدا می­شوند و سپس به روندهای عمومی تبدیل می­شوند. بررسی نقشه­های جغرافیایی جمعیت دارای همسر نواحی روستایی ایران نشان می­دهد که این الگوها تصادفی نیستند؛ بلکه از نظم و الگوی فضایی خاصی تبعیت می­کنند. نقشه­های الگوهای فضایی جمعیت دارای همسر در سطح استان نشان می­دهد که بخش­های مرکزی و شمالی کشور، بالاترین نسبت جمعیت ده­ساله و بیشتر دارای همسر را به خود اختصاص می­دهند، اما در بخش جنوبی کشور، این نسبت پایین است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل اکتشافی داده‌های فضایی ازدواج در نواحی روستایی ایران

ازدواج، یکی از وقایع حیاتی در هر جامعه محسوب می­شود که اثری مستقیم بر ساخت، ترکیب و تحول­های جمعیتی آن سرزمین دارد. شناخت الگوهای فضایی ازدواج، به برنامه­ریزی فضایی و پایش تحول­های آتی سرزمین کمک می­کند. سؤال محوری پژوهش این است که الگوهای فضایی ازدواج در ایران چیست و از چه روندهایی تبعیت می­کند. برای انجام پژوهش از روش اکتشافی داده­های مکانی استفاده شده است. تحلیل اکتشافی داده­های فضایی، بسط ت...

full text

تحلیل اکتشافی داده های فضایی اشتغال در سکونتگاه های روستایی (موردپژوهی: نواحی روستایی استان اصفهان)

امروزه اشتغال یکی از مهم­ترین شاخص های توسعه در کشور به شمار می رود و توزیع عادلانه آن از الزامات اساسی توسعه پایدار و هماهنگ است. بحث اشتغال و ابعاد آن بخش های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور را تحت تأثیر قرار داده است. در ایران اشتغال و توزیع عادلانه فرصت های آن در نواحی شهری و روستایی یکی از مسائل مهم برنامه­ریزان و سیاست­گذاران است. در این راستا پژوهش حاضر در پی کشف الگوی تغییرات و روند...

full text

تحلیل اکتشافی داده‌های فضایی اشتغال در سکونتگاه های روستایی (موردپژوهی: نواحی روستایی استان اصفهان)

      امروزه اشتغال یکی از مهم­ترین شاخص‌های توسعه در کشور به شمار می‌رود و توزیع عادلانه آن از الزامات اساسی توسعه پایدار و هماهنگ است. بحث اشتغال و ابعاد آن بخش‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور را تحت تأثیر قرار داده است. در ایران اشتغال و توزیع عادلانه فرصت‌های آن در نواحی شهری و روستایی یکی از مسائل مهم برنامه­ریزان و سیاست­گذاران است. در این راستا پژوهش حاضر در پی کشف الگوی تغییرات ...

full text

تحلیل اکتشافی داده های فضایی در بررسی آمد و شدهای روزانه در نواحی روستایی مورد: روستاهای پیرامون مناطق کلانشهری

انسجام و یکپارچگی فضایی سکونتگاه های پیرامون مناطق کلانشهری با شهر مرکزی و توسعه حمل و نقل شهری پدیده ای را تحت عنوان سفرهای روزانه ایجاد کرده است. این پدیده در شهرها و روستاهای پیرامون مناطق کلانشهری به چشم می خورد و از طرفی با توجه به ساختارهای اقتصادی و اجتماعی این پدیده با تفاوت هایی به چشم می خورد. در کشور ما تاکنون آمار رسمی از این تعداد جمعیت منتشر نشده، اما در سرشماری 1385 اولین تلاش بر...

full text

تحلیل فضایی وضعیت زناشویی در نواحی شهری و روستایی ایران

      جغرافیای ازدواج، به مطالعة رفتار و الگوهای عمومی ازدواج و نظام خانواده و تغییرهای فضایی - زمانی آن می پردازد. هدف از این پژوهش تحلیل فضایی پراکنش نماگرهای وضعیت زناشویی در نواحی شهری و روستایی ایران می­باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - تحلیلی می­باشد. در جمع­آورى اطلاعات از روش کتابخانه­اى و اسنادى استفاده شده ­و شاخص­های مقاله بر اساس داده­های خام سرشماری عمومی نف...

full text

تحلیل مکانی بیکاری در نواحی شهری و روستایی ایران با رویکرد تحلیل اکتشافی داده‌های مکانی

بیکاری از مقولات اساسی اقتصاد جهانی است. افزایش اشتغال و کاهش بیکاری، یکی از شاخصه­های مهم توسعه­یافتگی تلقی می­شود. کشور نه تنها از مشکل بالا بودن نرخ بیکاری رنج می­برد، بلکه توزیع فضایی نرخ بیکاری نیز بسیار نگران­کننده است. این مقاله با تأکید بر رویکرد تحلیل اکتشافی داده­های مکانی، توزیع فضایی نرخ بیکاری را در نواحی شهری و روستایی ایران در سال 1390 مطالعه کرده است. نتایج تحلیل اکتشافی داده­ها...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشهای جغرافیای انسانی

Publisher: مؤسسه جغرافیا

ISSN 2008-6296

volume 47

issue 2 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023